Ուինսթոն Չերչիլը՝ 20-րդ դարի մեծագույն հռետորներից մեկը, բավական հետաքրքիր էր կերպով, ինչպես Դեմոսթենեսը և իրենից առաջ մյուս մեծ հռետորները, ծնվել էր խոսքի խանգարումով, որի վրա նա աշխատում էր այնքան ժամանակ, մինչև դա այլևս չէր խանգարում իրեն: Ոչ ոք երբեք չէր կռահի դա՝ լսելով Չերչիլի ուժեղ և հուսադրող ձայնը, մի ձայն, որը կզարգացներ Բրիտանիան նրա ամենամութ ժամերին:
Ֆրանսիայի ճակատամարտի ժամանակ “Դաշնակցային ուժերը” կտրվեցին գերմանական ներթափանցումից հարավ գտնվող զորքերից և վտանգավոր թակարդում հայտնվեցին Դանքրքի կամրջի մոտ: Մայիսի 26-ին սկսվեց այդ զորքերի մեծաքանակ տարհանումը, որը կոչվում էր «Օպերացիա Դինամո»: Տարհանումը զարմանալի ջանք էր. Թագավորական օդուժը հեռու էր պահում գերմանական օդուժին, մինչդեռ հազարավոր նավեր՝ ռազմական կործանիչներից մինչև փոքր ձկնորսական մակույկներ, օգտագործվում էին 338,000 ֆրանսիական և բրիտանական զորքերին անվտանգ վայր տեղափոխելու համար, շատ ավելին, քան որևէ մեկը պատկերացնում էր: Հունիսի 4-ին Չերչիլը ելույթ ունեցավ Ներկայացուցիչների պալատի առջև՝ ներկայացնելով զեկույց, որը նշում էր Դանքրքի «հրաշալի ազատագրումը», միաժամանակ ձգտելով մեղմել չափազանց լավատեսական տեսակետը, թե որն էր ընդհանուր առմամբ «հսկայական ռազմական աղետը»:
Կարևոր հատված ելույթից․
Ես ինքս լիովին վստահ եմ, որ եթե բոլորը կատարեն իրենց պարտքը, եթե ոչինչ չանտեսվի, և եթե ձեռք բերվեն լավագույն պայմանավորվածությունները, ինչպես դրանք արվում են, մենք ևս մեկ անգամ կապացուցենք, որ կարող ենք պաշտպանել մեր կղզի հայրենիքը, դուրս անել երկրից պատերազմի փոթորիկը, և գոյատևել բռնակալության սպառնալիքին, եթե անհրաժեշտ է տարիներ շարունակ, եթե անհրաժեշտ է միայնակ: Ամեն դեպքում, դա այն է, ինչ մենք փորձելու ենք անել։ Դա Նորին Մեծության կառավարության վճռականությունն է՝ նրանցից յուրաքանչյուրի: Դա խորհրդարանի և ժողովրդի կամքն է։ Բրիտանական կայսրությունը և Ֆրանսիական Հանրապետությունը, կապված իրար հետ իրենց գործի և կարիքների համար, մինչև մահ կպաշտպանեն իրենց հայրենի հողը՝ իրենց ուժերի առավելագույն չափով օգնելով միմյանց լավ ընկերների պես: Թեև Եվրոպայի մեծ տարածքներ և շատ հին ու հայտնի պետություններ ընկել են կամ կարող են ընկնել Գեստապոյի և նացիստական կառավարման ողջ նողկալի համակարգի ձեռքը, մենք չպետք է դրոշակ բարձրացնենք կամ ձախողվենք: Մենք գնալու ենք մինչև վերջ, կռվելու ենք Ֆրանսիայում, կռվելու ենք ծովերում և օվկիանոսներում, մենք կպայքարենք մեծացող վստահությամբ և աճող օդուժով, մենք կպաշտպանենք մեր կղզին, ինչ գնով էլ լինի, մենք կկռվենք լողափերում, մենք կկռվենք վայրէջքի վայրերում, մենք կկռվենք դաշտերում և փողոցներում, մենք կկռվենք բլուրներում. մենք երբեք չենք հանձնվի, և եթե նույնիսկ, ինչին ես ոչ մի պահ չեմ հավատում, այս կղզին կամ նրա մի զգալի մասը ենթարկվի և սովամահ լինի, ապա մեր կայսրությունը ծովերից այն կողմ, զինված և հսկվող բրիտանական նավատորմի կողմից, կշարունակի պայքարել, մինչև որ Աստծո լավ ժամանակներում Նոր աշխարհն իր ողջ զորությամբ և ուժով գնա դեպի հնի փրկությունն ու ազատագրումը:
«Հայ-վրացական հանրակրթական կամուրջներ» նախագծի մեկնարկը տրվել է դեռևս 14 տարի առաջ։ Գրեթե մեկուկես տասնամյակ ընթացող այս նախագիծը հասցրել է գործընկերության ամուր կապեր հաստատել Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրի և վրաստանյան մի շարք հայտնի կրթօջախների հետ։ Մասնավորապես, այսքան տարվա գործընկերության ու բարեկամության հիմքն են հանդիսանում մեր կրթահամալիրի հիմնադիր-տնօրեն Աշոտ Բլեյանը և Թբիլիսիի 98-րդ դպրոցի նախկին տնօրեն Գիորգի Մոմցելիձեն։
Այսօր՝ ապրիլի 12-ին, կրթահամալիրի Հյուսիսային դպրոցի Արտասահմանում, ավանդական նախագծի կլոր սեղան-հանդիպումն էր, որին հրավիրված էին մասնակցելու Հայաստանում Վրաստանի դեսպան Գիորգի Շարվաշիձեն, Վրաստանի Բոլնիսի քաղաքի «Դավիդիանի», Կազրեթի թաղամասի թիվ 2 հանրային դպրոցի, Զուգդիդի շրջան գյուղական համայնքի և Ախալաբաստումանի հանրակրթական դպրոցների նախագծային խմբերը։
Կրթահամալիրում հյուրերին ապահովեցին ջերմ ընդունելություն, նրանց ողջունեց Տիար Բլեյանը, մեր բազմամյա գործընկերությունը խորհրդանշող նվերներ հանձնվեցին։ Ողջույնների և զրույցների հետ մեկտեղ կրթահամալիրի փոքրիկների կողմից կազմակերպվեց Սբ․ Զատկի տոնին նվիրված միասնական պարատուն, որին ականատես եղան և իրենց մասնակցությունն ունեցան Վրաստանից ժամանած մեր հյուրերը։ Այսպիսով, հանդիպումը սկսվեց շատ ուրախ միջավայրում, Զատկի տոնի ավանդական ծիսակատարությամբ և նվերների փոխանակմամբ։
Հաջորդիվ արդեն հանդիպման բացումն արեց կրթահամալիրի ավագ դպրոցի ղեկավար Մարթա Ասատրյանը, հավաքվածներին ներկայացրեց մեր 14-ամյա բարեկամության ամենավառ հուշերն ու ամենանշանակալից դեպքերը՝ գործընկերության հաստատումից մինչև կապերի ամրապնդում և ամենամյա փոխանակման ծրագրեր։ Շատ հետաքրքիր ու հաճելի էր հետևել այս տարիների պատմությանը․ ինչպե՞ս սկսվեց այս ամենը, ինչպե՞ս ընդլայնվեց, ի՞նչ հիշարժան դեպքեր ու նշանակալից հանդիպումներ եղան։ Մասնավորապես, մեր կրթահամալիրը ամեն տարի “Վրացերենի օրերի” կապակցությամբ դպրոց է հրավիրում վրաց դպրոցների խմբեր և համագործակցային նախագծերի արդյունքում կազմակերպում գեղեցիկ ու հիանալի միջոցառումներ։
Հաջորդիվ ելույթ ունեցան գործընկեր դպրոցների ղեկավարները, հատկապես նշելով, թե որքան կարևոր և հատկանշական է իրենց համար մեր այսքան տարվա համագործակցությունը, ներկայացնելով նախագծի կարևորությունն ու բարիքներն իրենց տեսանկյունից և, թե ինչքան են դեռ սերտանալու և ամրապնդվելու կապերը վրաստանյան դպրոցների և մեր կրթահամալիրի միջև։
Ելույթ ունեցավ նաև Վրաստանի դեսպան Գիորգի Մոմցելիձեն՝ նշելով, թե ինչքան է կարևորում և գնահատում թե՛ երկու երկրների միջև հաստատված բարեկամությունը, թե՛ Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրի և Տիար Բլեյանի կատարած աշխատանքը հայ-վրացական կապերի մերձեցման գործում։ Խոսեց հատկապես կրթահամալիրում վրացերեն դասավանդվելու և հարևան երկրի մշակույթին, լեզվին դպրոցում յուրահատուկ տեղ տալու մասին, շնորհակալություն հայտնեց Տիար Բլեյանին՝ այսպիսի նախագծի և բազմամյա հետզհետե սերտացող հարաբերությունների հաստատման համար։
Եզրափակիչ խոսքում Տիար Բլեյանը նշեց, որ տպավորված է այն բոլոր միջոցառումներից, ծրագրերից և համագործակցային նախագծերից, որ երկու հարևան ժողովուրդները մինչ այժմ իրականացնում են և մաս կազմում, խոսեց դրա անհրաժեշտությունից և շարունակականությունից։
Հանդիպումը շատ տպավորիչ էր և արդյունավետ, ինչի ընթացքում նաև առիթ ունեցանք գործընկերներին և դեսպանին ծանոթացնելու կրթահամալիրի հետ։ Վերհիշեցին բազում վառ հիշողություններ, իրադարձություններ, խոսեցին նախագծի մինչ այժմ տված բարիքների ու առավելությունների մասին՝ հույսով, որ այս տարիների բարեկամությունը կլինի շարունակական և մեկմեկու կապահովի զարգացող և ընդլայնվող գործունեություն։
Աշխատող: Տիկին, կարո՞ղ եմ Ձեզ օգնել։ Ֆրանսուհի։ Բարև Ձեզ, ես կցանկանայի տեղեկություններ Ձեր սպորտային միության մասին, խնդրում եմ: Դուք ունե՞ք գրքույկ: Աշխատակից։ Իհարկե, տիկին: Ահա մի գրքույկ մեր բոլոր միջոցառումներով: Ֆրանսուհի։ Իսկ Դուք կայք ունե՞ք: Աշխատակից: Ոչ, դեռևս չունենք: Ֆրանսուհի։ Դուք թենիսի փորձաշրջան անցկացնու՞մ եք արձակուրդների ժամանակ։ Աշխատող։ Այո, կան մեկշաբաթյա փորձաշրջաններ դպրոցական արձակուրդների ժամանակ։ Ֆրանսուհի։ Կարո՞ղ եմ հիմա գրանցել իմ երեխաներին հուլիսյան դասընթացին: Աշխատակից։ Ոչ, ըստ երևույթին՝ գրանցումները դեռ բացված չեն։ Գրանցվել կարող եք հունիսի 1-ից։
Vocabulaire
une inscription – մակագրություն
inscrire quelqu’un… s’inscrire à un stage, à un cours… – գրանցել մեկին… դասի գրանցել